Các quy định kỹ thuật hiện hành về tải trọng và tác động

Vai trò quan trọng của tải trọng và tác động trong xây dựng 

Phân loại tải trọng trong công trình

1. Tải trọng cố định (Dead Load)

   • Bao gồm trọng lượng bản thân của kết cấu như khung, sàn, tường, mái, và các thiết bị cố định gắn liền với công trình.

   • Tải trọng này ổn định, không thay đổi theo thời gian và là cơ sở quan trọng trong tính toán thiết kế.

2. Tải trọng sống (Live Load)

   • Là tải trọng biến đổi do con người, thiết bị di chuyển hoặc sử dụng trong công trình như người, đồ đạc, xe cộ.

   • Tải trọng này có thể thay đổi theo thời gian và vị trí, cần được xác định hợp lý để đảm bảo an toàn.

3. Tải trọng gió (Wind Load)

   • Tác động của lực gió lên bề mặt công trình, phụ thuộc vào vị trí địa lý, hình dạng, chiều cao và đặc điểm khí hậu.

   • Là tải trọng động, có thể gây rung lắc hoặc ứng suất lớn trong kết cấu.

4. Tải trọng động đất (Seismic Load)

   • Là lực phát sinh do các chuyển động địa chấn, ảnh hưởng đến toàn bộ kết cấu công trình.

   • Yêu cầu thiết kế đặc biệt để đảm bảo khả năng chịu lực và chống đổ sập.

5. Tải trọng nhiệt (Thermal Load)

   • Do sự giãn nở hoặc co ngót vật liệu khi thay đổi nhiệt độ môi trường.

   • Có thể gây ứng suất nội tại trong kết cấu nếu không được tính toán đúng.

6. Tải trọng đặc biệt khác

   • Bao gồm tải trọng va đập, tải trọng tuyết, tải trọng thủy tĩnh, và các tác động ngoại cảnh khác tùy theo đặc điểm công trình và môi trường.

Việc phân loại rõ ràng các loại tải trọng giúp kỹ sư xây dựng lựa chọn phương pháp tính toán phù hợp, đảm bảo an toàn và hiệu quả cho công trình.

Các tiêu chuẩn và quy định kỹ thuật hiện hành áp dụng

Dưới đây là những tiêu chuẩn và quy định kỹ thuật hiện hành được áp dụng phổ biến trong việc xác định và quản lý tải trọng cũng như tác động lên công trình xây dựng:

1. Tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN)

   • TCVN 2737:2023 – Quy định về tải trọng và tác động trong thiết kế kết cấu xây dựng.

   • TCVN 375:2006 – Quy trình thiết kế kết cấu bê tông cốt thép – yêu cầu về tải trọng.

   • TCVN 5574:2018 – Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn trong xây dựng.

2. Quy chuẩn xây dựng quốc gia (QCVN)

   • QCVN 01:2022/BXD – Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về tải trọng và tác động trong thiết kế xây dựng công trình.

   • Các quy chuẩn liên quan đến kết cấu thép, bê tông, và các loại công trình đặc thù.

3. Tiêu chuẩn quốc tế và khu vực

   • Eurocode (EN 1990 – EN 1999) – Bộ tiêu chuẩn châu Âu quy định về tải trọng, thiết kế và an toàn kết cấu.

   • ASCE 7 – Tiêu chuẩn của Mỹ về tải trọng thiết kế cho công trình xây dựng.

   • ISO 2394 – Tiêu chuẩn quốc tế về nguyên tắc chung thiết kế kết cấu chịu tải trọng.

4. Các hướng dẫn kỹ thuật và văn bản chuyên ngành

   • Hướng dẫn thi công, kiểm tra, giám sát tải trọng trong quá trình xây dựng và vận hành.

   • Văn bản hướng dẫn từ các cơ quan quản lý nhà nước và tổ chức chuyên môn trong lĩnh vực xây dựng.

Việc áp dụng đồng bộ các tiêu chuẩn và quy định này giúp đảm bảo công trình được thiết kế, thi công và vận hành với độ an toàn cao, phù hợp với điều kiện thực tế và yêu cầu kỹ thuật hiện đại.

Ứng dụng thực tế của tải trọng và tác động trong thi công

• Xác định kích thước và vật liệu kết cấu phù hợp nhằm đảm bảo khả năng chịu lực và độ bền.

• Lập kế hoạch thi công an toàn, tránh quá tải gây sập, biến dạng trong quá trình xây dựng.

• Kiểm soát tải trọng tạm thời trên kết cấu khi lắp dựng, vận chuyển và lắp ráp các bộ phận.

• Đánh giá tác động của gió, rung động và các lực động trong suốt quá trình thi công để bảo vệ công nhân và thiết bị.

• Thiết kế biện pháp gia cố tạm thời như chống đỡ, neo giữ khi cần thiết để đảm bảo ổn định.

• Kiểm tra và giám sát tải trọng thực tế nhằm phát hiện và xử lý kịp thời các hiện tượng bất thường.

• Tối ưu chi phí và tiến độ thi công thông qua việc dự báo và kiểm soát chính xác các tải trọng và tác động.